Έκθεση για τολμηρές φωτίστριες – οι Βουλγάρες που είπαν «όχι» στους κανόνες

Σήμερα – Ημέρα των Εθνικών Φωτιστών – η πλατεία «Γκινα Κούντσεβα» στη Σόφια ζωντανεύει με έναν ασυνήθιστο τρόπο. Από τις 12:00, η περιοχή «Ομπόριστε» και το Ίδρυμα «Φωτίστριες» εγκαινιάζουν το πρώτο στη χώρα ανοιχτό, διαδραστικό μουσείο «Αυτές είναι οι Φωτίστριες της Βουλγαρίας». Στο κέντρο της πόλης, ανάμεσα στους βιαστικούς περαστικούς, 14 παγκάκια «διηγούνται» τις ιστορίες εξαιρετικών γυναικών που άφησαν βαθύ αποτύπωμα στη πολιτιστική και κοινωνική ζωή της χώρας.

Κάθε παγκάκι φέρει το όνομα μιας από τις βουλγάρες φωτίστριες και έναν QR κωδικό που οδηγεί σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα με τις βιογραφίες τους στα βουλγαρικά και τα αγγλικά. Οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της πρωτεύουσας θα μάθουν ποια ήταν η πρώτη Βουλγάρα που έφερε φήμη στη χώρα διεθνώς, η πρώτη μας αρχιτέκτονας, η πρώτη που αγωνίστηκε για το δικαίωμα ψήφου, η πρώτη μας πυρηνική φυσικός και άλλες πρωτοπόροι  γυναίκες, που τόλμησαν να παραβιάσουν τους κανόνες της εποχής τους. Μεταξύ αυτών είναι οι Εκτατερίνα Καραβελόβα, Γιούλια Μαλίνοβα, Μάρα Μπέλτσεβα, Άνα Καρίμα, Γιανά Γιάζοβα, Κοστάντσα Λιάπτσεβα και Γκινα Κούντσεβα – η μητέρα του Απόστολου της ελευθερίας Βασίλ Λέβσκι, που έδωσε και το όνομα στην πλατεία.

Ο στόχος είναι να τεθεί στο επίκεντρο της προσοχής η συμβολή των γυναικών στην εθνική αφύπνιση – συχνά ξεχασμένη στις ιστορικές αφηγήσεις. «Όταν μιλάμε για το φωτισμό, παραβλέπουμε τις φωτίστριες – δεν υπάρχουν στα σχολικά βιβλία, δεν έχουν μνημεία. Τώρα τις βγάζουμε σο φως», δήλωσε στο BTA η Λεβένα Λάζαροβα, διευθύνουσα σύμβουλος του Ιδρύματος «Φωτίστριες».

Την ημέρα των εγκαινίων, εθελοντές από το «Free Sofia Tour» θα οδηγήσουν τους παρευρισκόμενους σε μια περιήγηση ανάμεσα στα «μιλητά» παγκάκια, συνοδευόμενη από φωτογραφίες και έγγραφα που παραχωρήθηκαν από την Κρατική Υπηρεσία «Αρχεία». Έτσι ο δημόσιος χώρος μετατρέπεται σε σκηνή μνήμης και έμπνευσης – προς τιμήν των γυναικών που άναβαν το πνεύμα της Βουλγαρίας.